Het is nu weer even een punt van aandacht. Er is onderzoek gedaan naar het falen van vele ICT projecten bij de overheid. Met falen wordt dan bedoeld dat het veel meer gekost heeft en minder opgebracht heeft dan verwacht. Een klassiek verhaal die van tijd tot tijd de kop op steekt. Het is waar dat er veel mis gaat.
Om te beginnen zit bij de overheid het geld op een andere plek dan de behoefte, oftewel de business. De manier van aanbesteden is risicovol omdat het diversiteit van je leveranciers tegenwerkt. Ook wordt stelselmatig gekozen voor de goedkoopste aanbieder. Goedkoop is vaak duurkoop.
Maar ook de leveranciers kunnen er wat van. Medewerkers worden steeds jonger en goedkoper om gelijke tred te houden met de eisen van de inkopers. Meerwerk is een steeds belangrijker bron van inkomsten geworden. En als je eenmaal binnen bent, dan probeer je dat zo te houden met beloftes en toezeggingen die wellicht niet haalbaar zijn. Want een groot bedrijf zijn betekent nog niet dat de juiste expertise aanwezig is of beschikbaar is voor je project.
En bij de overheid en ieder bedrijf van enige omvang is politiek belangrijker dan resultaat. Succes wordt immers afgemeten aan tevredenheid. En in een politieke omgeving staat succes gelijk aan een betaalde rekening en wordt een gebrekkige ingebruikname al als politiek succes gevierd. Imago is ook hier alles. Bij zowel de overheid, als de leverancier. En een moddergevecht winnen wordt ook gezien als succes. Zeker omdat alleen moddervechten de krant haalt. Het gebeurt nooit dat er bericht wordt over een succesvol project.
Maar een belangrijke vraag wordt bijna nooit behandeld. Is het wel een ICT project? Of is het een project met een belangrijk ICT-component. Als het namelijke een puur ICT project betreft, zoals een datacenter migratie, versie upgrade van iets of een massale uitrol nieuwe werkplek dan gaat het meestal wel goed en haalt het nooit de krant. Hier gaan echter ook vele miljoenen in om, dus vergis je niet. Als je goed kijkt naar een gruwelijk mislukt project, dan zie je vaak dat een verandering in cultuur, organisatie of werkwijze in feite leidend zijn boven de ICT. Met alle gevolgen en risico’s van dien.
ICT staat immers nooit alleen. Met de I van informatie leg je gegevens vast die waarde krijgen als uitkomst van een proces. Het vastleggen op zich is nutteloos. Doordat gegevens gebruikt worden, kan je het promoveren tot informatie. De C staat voor communicatie. Communicatie tussen verzender en ontvanger. Beide zijn zelden ICT systemen. Het ICT systeem is altijd een tussenstation. Mensen gebruiken het en dienen ook het achterliggende gedachtegoed te kennen en te volgen. Zonder deze cohesie faalt het totale systeem en dus niet alleen het ICT deel. En dat wordt vaak vergeten of onderschat. Of in het ergste geval compleet genegeerd.
Mijn laatste vraag aan ieder is daarom ook als volgt. Ken jij eigenlijk wel een groot ICT project die mislukt is?
