Als kind heb je soms rare ingevingen. Een kroket behoor je te frituren. Maar daar was ik toen nog te jong voor, volgens de ouderen. Nu ik zelf ouder ben, ben ik bang dat het klopt. Het zou onverantwoord zijn geweest. Maar toch wilde ik iets met die kroket. Frituurvet was buiten mijn bereik, maar een andere vloeistof niet. Wat zou er gebeuren als ik een kroket in water kook?
Een voorzichtige rondvraag leek me op zijn plaats. Maar daar werd ik niet wijzer van. Het begon met het antwoord dat dit niet hoort. Een kroket behoor je niet te koken. Dat was echter geen nieuws. De verpakking kon ik zelf ook wel lezen. Maar de gebruiksaanwijzing kon ik niet uitvoeren, dus geen antwoord en geen stap verder.
Een volgende reactie maakte het niet beter. Ik zou geen verstand van kroketten hebben en dat beter overlaten aan de meer volwassen huisgenoten. Tsja, als jongste is dat voor veel dingen waar. Dus, wederom geen behulpzaam antwoord. Als kind begreep ik de onderliggende gedachte niet van deze stelling. Dat begrip komt met de jaren.
De derde poging hielp me ook niet verder. Een kroket zou je niet kunnen koken, maar een aardappel wel. Ook dat was een waarheid als een koe. Maar net als die koe had ik geen aardappel bij de hand, noch de behoefte om deze te koken. En vindt maar eens een pan waar een koe in past. Drie personen verder dus en drie antwoorden rijker. Maar niet de op de vraag die ik gesteld had.
Er zat niets anders op. Een experiment zou me wel het antwoord geven. Een pannetje water, drie kroketten en een half uurtje later had ik het antwoord. De uitkomst vond ik niet eens zo verrassend. Een van de hypotheses die ik met mijn fantasie opgesteld had, was uitgekomen. Mijn nieuwsgierigheid was bevredigd. Ik had een goede les geleerd.
Na jaren denk ik er weer eens aan. Niet door een kroket, maar door een vraag van een student of mijn dochter. Het gaat me nu niet eens over de vraag op zich, maar wel over hoe ik nu reageer. De les van de kroket pas ik nu veel toe. Ik stimuleer mijn studenten om zo vaak als ze kunnen de W-vragen (wie, wat, waarom, waarmee, wanneer, …) te stellen en zich niet neerleggen bij een ontwijkend antwoord.
De les van de kroket is namelijk de volgende. Ik vroeg me iets af, niemand wist het antwoord en ik heb zelf het antwoord gevonden. En ik ben er als kind ook niet zelf op terug gekomen. Ik heb mijn geleerde kennis ook niet gedeeld. Ik nam aan dat dit niet interessant zou zijn voor de anderen. Die deur voelde al als dichtgezet. Als iemand had toegegeven dat hij of zij het niet wist, dan had ik het wel gedeeld. De dichte deur gaat twee kanten op dicht.
En, oh ja, als u wilt weten wat er gebeurt als u een kroket kookt? Ik zou zeggen, probeer het eens met wat water, verse paprika en chili. Wie weet lukt het beter dan menig kookboek denkt.
